Klisza radiograficzna i jej wywoływanie
Jak wspominałem w jednym z poprzednich postów, technika analogowa jest obecnie już nieco przestarzała, ale jako że dalej często można się z nią spotkać, może warto wiedzieć co to ta klisza i jak przebiega proces jej wywoływania.
Sama klisza składa się z trzech elementów czy też warstw: warstwa podstawowa, emulsja oraz warstwa ochronna. Warstwa podstawowa najczęściej wykonana jest z przezroczystego i elastycznego plastiku którego zadaniem jest przede wszystkim być właśnie podstawą dla warstwy emulsji. Emulsja jest warstwą na której znajduje się właściwe zdjęcie/obraz radiograficzny. Warstwa ochronna, choć wykonana z tego samego materiału co „emulsja”, ma inne właściwości i zabezpiecza środkową warstwę przez uszkodzeniami mechanicznymi jak np. zadrapania.
Sama warstwa „emulsji” zawiera w sobie materiał, bromek srebra, który dzięki swoim właściwościom rozpadu na czynniki pierwsze po wystawieniu na działanie światła świetnie sprawdza się w roli utrwalania wyników prześwietlenia. Jako że obraz radiograficzny to tak naprawdę zbiorowisko dużej ilości kryształków srebra wytrąconych z bromku srebra przez napromieniowanie które rozpoczyna proces jonizacji, by uzyskać sam obraz, trzeba go jeszcze utrwalić a to osiągamy przez wywołanie.
Sam proces wywoływania kliszy polega na szeregu następujących po sobie kroków:
- Klisza zostaje wystawiona na działanie zawiesiny wywoływacza. Wywoływacz przenika przez warstwę ochronną i sprawia że kryształki bromku srebra przekształcają się w tlenek metaliczny.
- Następnie klisza poddawana jest „kąpieli” w odpowiedniej mieszance kwasu i wody w celu zatrzymania dalszego procesu chemicznego wywoływacza. Dzieje się tak ponieważ wywoływacz jest zasadowy i może zostać zneutralizowany przez kwas.
- Ostatnim krokiem jest utrwalenie, utrwalacz ma zadanie zlikwidowania wszelkich kryształków srebra które nie zostały poddane ekspozycji, oraz utwardzenie pozostałych w emulsji. Sprawia to że obraz nie ulegnie już zmianie i może być przechowywany.
Po zakończeniu procesu wywoływania kliszę trzeba jeszcze opłukać i wysuszyć.
Jak wspominałem wcześniej w poprzednim poście, proces wywoływania pozostawia po sobie różne chemikalia które nie mogą po prostu zostać wylane do ścieków, niezbędna jest ich odpowiednia utylizacja co sprawia że proces wywoływania jest nie tylko czasochłonny ale również nie ekologiczny!
